بررسی جامع علل نشتی لوله های مسی

نشتی لوله های مسی از چالش‌های جدی در بسیاری از سیستم‌های صنعتی و ساختمانی خصوصا سیستم‌های مبرد است. در امتداد این نشتی‌ها مقدار قابل ‌توجهی سیال از سیکل بسته سیستم خارج شده که تبعات و خسارات جبران ‌ناپذیری در پیش دارد. اما علل نشتی لوله های مسی در چیست؟

علت نشتی لوله های مسی تحت تأثیر شرایط مختلف محیطی و یا شرایط سیال عبوری سیستم است. هوا خوردگی و یا زنگ ‌زدگی از مهمترین دلایل نشتی لوله های مسی هستند که هر کدام از آنها با تأثیر عمیق در فرسایش جداره‌های لوله منجر به ایجاد سوراخ‌ها و نشتی عمیق سیالات می‌شوند.

گاهی نیز لازم است تا دلیل نشتی لوله های مسی را جایی در نصب غیراصولی و یا خرابی از محل کارخانه جستجو کنیم. در این مقاله از مس باران قصد داریم تا موشکاف و دقیق به بررسی علت سوراخ شدن لوله مسی بپردازیم.

چطور متوجه نشتی لوله های مسی بشویم؟

در اولین قدم و قبل ‌از بررسی علل نشتی لوله های مسی بهتر است تا درک فنی و عملیاتی دقیق از چگونگی پیدا کردن این نشتی‌ها داشته باشیم. توجه کنید که از لوله های مسی در هر جای ساختمان و برای هر نوع سیستم توزیع سیالات استفاده نشده است و عموماً از این لوله‌ها برای طراحی سیستم‌های مبرد مانند کولر گازی و ارتباط اسپلیت با یونیت خارجی و… استفاده می‌شود. علایم نشتی لوله های مسی نیز به قرار زیر است:

• نم زدن دیوارها
• برآمدگی کفپوش‌ها
• وجود بوی نامطبوع در ساختمان
• کاهش گاز مبرد سیستم‌های سرمایش
• افت عملکرد سیستم‌ها در کاهش دمای ساختمان
• عدم عملکرد صحیح سیستم سرمایش
• وجود توده‌هایی از رنگ آبی مس اکسید شده بر روی لوله های مسی
• و…

هر نوع نصب نامناسب سیستم‌های سرمایشی و یا عدم کاور کشی مناسب لوله‌ها و حضور در محیط‌های مخرب منجر به پوسیدگی و زنگ زدن لوله های مسی شده که در درازمدت منجر به ایجاد سوراخ‌های ریز و در نهایت نشتی لوله های مسی خواهد شد.

پیشنهاد ویژه: استعلام قیمت لوله مسی شاخه ای

نشتی لوله های مسی با نگاهی موشکافانه‌

پوسیدگی و زنگ‌زدگی و یا عدم بهره‌برداری مناسب از مهمترین دلایل نشتی لوله های مسی هستند. آنچه با عنوان عوامل پوسیدگی لوله‌ها مطرح کردیم، در درازمدت منجر به تخریب بافت لوله های مسی می‌شوند که با سوراخ شدن و نشتی سیال نمایان است.

اما گاهاً روش استفاده‌ی نادرست، نصب غیراصولی و… نیز در این نشتی‌ها نقش بازی می‌کنند. در ادامه به چند مورد از اساسی‌ترین مشکلات سیستم‌ها دارای لوله های مسی اشاره می‌کنیم. مشکلاتی که می‌توانند در تخریب جداره لوله های مسی تأثیرگذار باشند و به قرار زیر هستند:

• نصب نامناسب لوله های مسی: نشتی لوله های مسی ممکن است از محل اتصالات آن و به دلیل نصب غیراصولی اتفاق بیافتد.
  نصب لوله های مسی با دیگر انواع لوله‌های متداول تأسیسات ساختمانی متفاوت است و گاهاً بسیاری از نصابان سیستم‌های سرمایشی و یا هر سیستم گردش آب ساختمان نسبت ‌به حساسیت نصب لوله‌های مسی کم‌توجه هستند.
  عدم بهره‌مندی از اتصالات لوله مسی، عدم روش مناسب نصب اتصالات، محل قرارگیری نامناسب لوله های مسی، عدم مهارت در برش و اندازه مناسب این لوله‌ها و… کافی است تا سیال از محل درز اتصال ضعیف لوله مسی نشت پیدا کند.
• خرابی از مبدأ کارخانه: بسیاری از لوله های مسی مورد استفاده ما از قبل و توسط کارخانه‌ها در داخل سیستم‌های متفاوت مانند دستگاه‌های مبرد نصب‌ شده‌اند. گاهی با روش مونتاژ نامناسب از مبدأ کارخانه برای اتصال و آب‌بندی لوله های مسی مواجه هستیم.
  به ‌هر حال در تولیدات کارخانه‌ای همیشه احتمال خطا وجود دارد و ممکن است که این خطا سر از ساختمان یا محیط صنعتی شما درآورد.
  معمولاً نشتی لوله های مسی با مشکلات کارخانه‌ای از همان ابتدا و پس ‌از نصب سیستم ظاهر می‌شود که با تعمیرات به‌ موقع قابل برطرف شدن است.
  توصیه می‌کنیم که برای پرهیز از چنین مشکلاتی حتماً سیستم‌ها را توسط نصاب آموزش دیده خود کارخانه و یا نمایندگی مجاز کارخانه نصب کنید تا در صورت مشاهده نشتی از خدمات گارانتی بهره‌مند شوید.
• زنگ‌زدگی و هوا خوردگی لوله های مسی: خوردگی در امتداد زنگ زدگی لوله‌های مسی که منجر به پوسیدگی جداره‌ی فلزی لوله می‌شود، مهمترین علل نشتی لوله های مسی است. این پدیده به دلیل واکنش‌ پذیری شیمیایی لوله مس با اکسیژن هوا تحت تأثیر هوای مرطوب اتفاق می‌افتد.در اصل هر نوع به‌ هم خوردن تعادل PH سیال که منجر به اسیدی شدن و یا بازی شدن محیط لوله می‌شود، دلیل اصلی در سرعت بخشیدن به پوسیدگی و زنگ زدگی لوله های مسی است. در این صورت چاره‌ای جز تعویض کامل لوله های مسی ندارید.
  اما با روش‌های هوشمندانه می‌توانید از وقوع این فرسودگی‌ها و نشتی ناشی از خوردگی لوله مس جلوگیری کنید. توجه به علایم خوردگی مس بهترین راهکار برای جلوگیری از تداوم پوسیدگی‌ها است.

پیشنهاد ویژه مس باران: خرید انواع اتصالات مسی، یو مسی، بوشن مسی، سه راهی مسی و …

علایم هوا خوردگی و پوسیدگی مس چیست؟

اگر قرار باشد تا منتظر نشتی لوله های مسی بنشینیم و بخواهیم این مشکل را پس‌ از پوسیدگی کامل جداره مس برطرف کنیم، قاعدتاً کل لوله را از دست داده‌ایم. اما هوشمندانه می‌توانیم با بررسی عوامل و نشانه‌ها مانند سیاه شدن لوله های مسی قبل ‌از توسعه سریع فرسودگی برای جلوگیری از آنها اقدام کنیم.

سیاه شدن لوله های مسی مهمترین نشانه وجود فرسایش سنگین و خوردگی دامنه‌دار جداره فلزی لوله است. این نشانه‌ها در ابتدا به شکل لکه‌های سیاه‌ رنگ و نقطه‌های تیره جدا از هم ظاهر می‌شوند و کم‌کم پهنه آنها زیادتر شده تا به یکدیگر می‌پیوندند و سطح وسیعی از لوله مسی را می‌پوشانند.
در این مرحله ظاهر این لکه‌های سیاه شده به رنگ سبز تیره تمایل دارد و جداره مس عملاً حالت پوسیده و نرمی پیدا می‌کند. نشتی لوله های مسی در چنین شرایطی اجتناب‌ ناپذیر است.

این لکه‌های سیاه به ‌علت واکنش شیمیایی مس در محیط مرطوب با اکسیژن موجود در هوا و یا سیال عبوری از لوله است که منجر به ایجاد اکسیداسیون سنگین مس شده که در صورت کم توجهی شما به ‌سرعت توسعه پیدا می‌کند.

عدم تعادل PH و تاثیر آن در پوسیدگی لوله های مسی

مواجهه با جریان آب و یا هوای مرطوب که پر از اکسیژن باشد، مهمترین دلیل پوسیدگی و زنگ‌زدگی جداره لوله های مسی است. البته هر اندازه سطح PH آب از حالت خنثی فاصله بگیرد و به سمت اسیدی شدن و یا بازی شدن حرکت کند، امکان پوسیدگی و خوردگی لوله‌های مس افزایش پیدا می‌کند.

اگر نگاهی به ماهیت آب شهری بیاندازید، متوجه می‌شوید که سطح PH آن در محدوده عدد ۷ از مقدار ۶.۵ الی ۸ قرار دارد که عملاً یک نوع آب خنثی است و تأثیر ناچیزی در پوسیدگی و نشتی لوله های مسی می‌گذارد. اما از این لوله‌ها در شرایط مختلف و صرفاً برای جابجایی آب با درجات PH متفاوت و یا دیگر سیالات مانند گازهای مبرد سیستم‌های سردساز استفاده می‌کنند. در چنین شرایطی قطعاً نمی‌توانیم از تنظیم مناسب سطح PH اطمینان داشته باشیم.

پیشنهاد مس باران:  خرید لوله مسی کولر گازی 24000

بررسی علت سوراخ شدن لوله مسی

در کل علل نشتی لوله های مسی در اثر زنگ‌زدگی و خوردگی جداره این لوله‌ها به ‌قرار زیر است:

• هر نوع عدم تعادل سطح PH سیال که می‌تواند به ایجاد محیط اسیدی و یا بازی بیانجامد.
• وجود حجم بالای اکسیژن در سیال تحت عبور لوله های مسی
• وجود نمک‌های محلول در سیال خصوصاً نمک های محلول در آب
• هر نوع عدم تعادل الکتروشیمیایی سیستم مانند عدم زمین کردن تجهیزات سرمایشی و وجود جریان الکتریکی القایی در لوله‌ها که باعث ایجاد شرایط الکترولیتی می‌شود.
• سرعت بالا عبور سیال از لوله های مسی که در سرعت بخشیدن به فرسایش و پوسیدگی جداره مسی لوله‌ها کمک می‌کند.
• وجود ناخالصی‌های جامد مانند شن و ماسه در سیال عبوری
• وجود عوامل زیست‌ محیطی مانند برخی باکتری‌های عامل خوردگی لوله مسی
• نصب نامناسب لوله های مسی
• و…

راهکارها برای جلوگیری از خوردگی و نشتی لوله های مسی

• کاور محل نشتی با خمیر اپوکسی: محل پوسیدگی و یا نشتی لوله مسی به دلیل خوردگی و ایجاد سوراخ را شناسایی کنید و پس ‌از پاکسازی کامل موضع آسیب ‌دیده و خشک کردن کامل آن، محل پوسیدگی را با یک لایه خمیر اپوکسی بپوشانید.
• لحیم‌کاری موضع آسیب‌ دیده: برای رفع پوسیدگی‌های کوچک و ایجاد سوراخ‌های باریک که پهنه وسیعی ندارند و بخش کوچکی از لوله مسی را اشغال کرده‌اند، می‌توانیم از لحیم‌کاری مس استفاده کنیم.
• اتصال سیم مسی: گاهی دامنه فرسودگی‌ها آن‌قدر زیاد است که پوشاندن حفره نشتی با استفاده از لحیم غیرممکن است. در این ‌صورت می‌توانیم از اتصال سیم‌های مسی با استفاده از لحیم برای رفع حفره‌ها مشکل نشتی را بر طرف کنیم.
• تعویض لوله و یا حذف بخش‌های آسیب‌ دیده: راهکار نهایی باز کردن اتصالات لوله و حذف بخش‌های فرسوده است. در سنگین‌ترین شرایط که با فرسایش‌های عمیق و پوسیدگی‌های دامنه‌دار در چندین نقطه از لوله مواجه هستیم، چاره‌ای جز تعویض کامل لوله نداریم.

پیشنهاد ویژه مس باران: خرید اتصالات لوله مسی با بهترین قیمت

سخن پایانی

راهکارهای برطرف کردن نشتی لوله‌ها زمانی کارآمد هستند که از قبل علت نشتی لوله مسی را شناسایی کرده باشید و هوشمندانه برای رفع علت اقدام کنید.

مادامیکه همچنان علل نشتی لوله مسی جریان دارد و جداره لوله در مجاورت محیط فرسایشی قرار می‌گیرد، هر نوع اقدام تعمیراتی برای رفع نشتی‌ها بی‌ثمر است.

اطمینان از تعادل سطح PH محیط، عدم وجود رطوبت داخل لوله‌های مبرد، عدم مواجهه با هوای مرطوب و کاور سازی لوله‌ها مانند عایق‌کاری و نصب اصولی لوله‌ها و… از جمله راهکارهای پیشگیرانه است که به ‌خوبی عوامل مخرب جداره لوله مسی را برطرف کرده و مانع از فرسایش و یا تداوم پوسیدگی جداره فلزی لوله می‌شود.

در این ‌صورت هر اقدامی به جهت رفع نشتی لوله های مسی امکان ‌پذیر است و می‌توانیم برنامه مناسب تعمیر و بازسازی ساختار سیستم را تکمیل کنیم.

پیشنهاد مس باران: خرید عایق لوله کولر گازی