خراب شدن برد کولر گازی بدون تردید بزرگترین مشکلی است که در حین استفاده از سیستم خنک کننده ساختمان با آن مواجه خواهید شد. در طراحی هر سیستم اسپلیت یک برد الکترونیکی مرکزی قرار دارد که کنترل تمامی فعالیت‌های سیستم را بر عهده گرفته و هر نوع تنظیم جریان هوا و یا کنترل دما و چگونگی عملکرد کمپرسور و… را انجام می‌دهد. این برد مهمترین قطعه الکترونیکی در اسپلیت است و خرابی آن مانع از عملکرد بهینه دستگاه خواهد شد.
علایم خرابی برد کولر گازی کاملاً واضح است. روشن نشدن کولر گازی بدیهی‌ترین علت است که می‌تواند ریشه‌هایی در همین برد الکترونیکی داشته باشد، اما خرابی برد کولر گازی علت‌های دیگری نیز دارد. کار نکردن کمپرسور کولر گازی، خاموش شدن ناگهانی، عدم کارکرد سیستم ریموت کنترل و حتی تولید سرمای بیش از حد و یا گرمای فوق‌العاده زیاد از دیگر علایم خرابی برد کولر گازی هستند. در این مقاله از گروه مس باران به بررسی جامع علت خرابی برد کولر گازی پرداخته و روش‌های رفع آن را بررسی می‌کنیم.
پیشنهاد ویژه: خرید برد کولر گازی با بهترین قیمت
رویکرد فنی برای بررسی علت خرابی برد کولر گازی
قبل از آنکه بخواهیم تا لیست علایم را ردیف کنیم و از آنها مطالبی را ذکر کنیم، لازم است تا در تحلیل فنی برد الکترونیکی اسپلیت دید فنی داشته باشید. اصولاً وظایف این برد چیست؟ وقتی از وظایف اطلاع داشته باشید، قاعدتاً بهتر می‌توانید در مورد شرایط کار بهینه و پیدا کردن خرابی‌های احتمالی تصمیم‌گیری کنید.
علایم خراب شدن برد کولر گازی و روش رفع آن
کنترل بر روشن و خاموش شدن دستگاه وظیفه اصلی این برد است. در ادامه برای انجام برخی تنظیمات از قبیل کنترل دما، کنترل فشار هوا و تنظیم خودکار تولید جریان هوا و… برنامه‌ریزی شده است. در عین حال این برد مغز متفکر سیستم اسپلیت شما است و عملکرد بهینه تک‌به‌تک تجهیزات کولر گازی را بر عهده دارد. بنابراین لزوماً با خراب شدن برد کولر گازی کل سیستم شما متوقف نمی‌شود؛ بلکه ممکن است بخشی از برنامه تحت کنترل آن مثلاً عملکرد یک قطعه مختل گردد.
گاهی هم علت خرابی‌ها از برد نیست و باید مشکل را در اتصالات برد تا قطعات مختلف اسپلیت جستجو کنید. با این همه قصد داریم تا در ادامه مطلب به مهمترین علایم خرابی برد کولر گازی بپردازیم.
کولر گازی روشن نمی‌شود
وقتی برد کولر گازی می‌سوزد و یا آسیب جدی می‌بیند، قطعاً در عملکرد کلی سیستم اسپلیت اختلال سنگینی ایجاد شده که کار نکردن کولر گازی بدیهی‌ترین آنها است. اولین وظیفه برد، فرمان روشن و خاموش شدن کولر گازی است که در صورت خرابی و یا سوختن کلی نمی‌تواند این فرمان را صادر نماید. البته به محض آنکه سیستم کولر گازی شما روشن نمی‌شود، انگشت اتهام را به سمت برد سیستم نگیرید. زیرا علت‌های دیگری نیز در روشن نشدن سیستم اسپلیت دخالت می‌کنند.
پیشنهاد ویژه: خرید گاز کولر گازی
کولر گازی به ناگهان خاموش می‌شود
خراب شدن برد کولر گازی مشکلی است که به ناگهان ظاهر شده و تبعات دنباله داری را ایجاد می‌کند. قاعدتاً در زمان‌هایی که سیستم اسپلیت شما خاموش است، خطری برد را تهدید نمی‌کند. این برد در زمان فعالیت کولر گازی می‌سوزد و به ناگهان سیستم را خاموش می‌کند. البته دلایل روشن شدن ناگهانی کولر گازی متنوع است. اما اگر به هیچ حالت برای باری دیگر نمی‌توانید سیستم اسپلیت را فعال کنید، لازم است تا شرایط برد اصلی دستگاه را بررسی کنید. زیرا احتمالا برد شما سوخته است.
پیشنهاد مطالعه: علت خاموش شدن کمپرسور کولر گازی
کمپرسور کولر گازی روشن نمی‌شود
برد کولر گازی وظیفه دارد تا عملکرد تمامی سیستم‌های اسپلیت را تحت کنترل داشته باشد. تنظیم عملکرد کمپرسور یکی از مهمترین وظایف این برد است. اگر برد کولر گازی مغز متفکر سیستم اسپلیت است، کمپرسور نیز قلب تپنده آن است. وقتی کمپرسور کولر گازی کار نمی‌کند، یکی از دلایل آن می‌تواند خراب شدن برد کولر گازی باشد. بررسی علایم کار نکردن کمپرسور نیز ساده است. تولید هوای گرم به شکلی که سیستم قدرت خنک‌کنندگی نداشته باشد، مهمترین علت کار نکردن کمپرسور است که می‌توانید ریشه‌های آن را در خرابی برد کولر گازی جستجو کنند.
پیشنهاد ویژه: خرید کمپرسور کولر گازی با بهترین قیمت
تولید سرما و یا گرمای بیش از حد
کنترل دما و جریان هوای خارج شده از اسپلیت یکی دیگر از وظایف برد الکترونیکی است. کنترل دما در اختیار ما است و می‌توانیم با تنظیم ترموستات شرایط مورد نظر خودمان را برنامه‌ریزی کنیم. برد الکترونیکی با ترموستات کولر گازی در ارتباط است و دستورات پیش فرض را دریافت کرده و کنترل‌های لازم را انجام می‌دهد. خراب شدن برد کولر گازی این سیکل را به هم ریخته و عملاً کنترلی بر مقدار دمای هوای خارج شده از سیستم وجود ندارد. به این ترتیب ممکن است با موج هوای خیلی سرد و یا خیلی گرم روبه‌رو شوید.
عدم کنترل دما یکی از علایم جدی مشکلات برد الکتریکی اسپلیت است؛ اما می‌تواند علت‌های دیگری نیز داشته باشد. خرابی ترموستات، خرابی کمپرسور، خرابی کندانسور و حتی عدم تنظیم مناسب ترموستات در کنار خرابی سنسور تشخیص دما و… همگی می‌توانند باعث تداخل در دمای هوای خروجی سیستم شوند. با این وجود توصیه می‌کنیم که خرابی برد کولر گازی را پس از چک کردن تمامی علت‌های ذکر شده بررسی کنید.
پیشنهاد مطالعه: علت یخ زدن کمپرسور کولر گازی
ریموت کنترل کار نمی‌کند
بخشی از طراحی برد کمپرسور کولر گازی مربوط به عملکرد سیستم ریموت کنترل دستگاه است. این بخش به شکل شبکه با پنل کنترل یونیت در ارتباط است و در صورت خراب شدن قابلیت کنترل از راه دور سیستم شما مختل خواهد شد. لذا اگر ریموت دستگاه کار نمی‌کند و مطمئن هستید که باتری آن سالم است، شاید باید انتظار خرابی‌های ریشه‌دار تری را داشته باشید.
علت خرابی برد کولر گازی چیست؟
تا اینجای مقاله قدم به قدم از علایم خرابی برد کولر گازی صحبت کرده‌ایم و فهرست نسبتاً جامعی از علایم متداول را بررسی کردیم. اما اصلی‌ترین نکته این است که چرا برد کولر گازی می‌سوزد؟ و چگونه از بروز این مشکل جلوگیری کنیم؟ در نهایت پس از سوختن برد برای رفع مشکل چه‌کار کنیم؟
دلایل خراب شدن برد کولر گازی متنوع است که عموماً به علت مشکلاتی ساده ایجاد شده و غالباً در اثر سهل انگاری اتفاق می‌افتد. از قبیل:
- نصب غیراصولی کولر گازی: اصلی‌ترین دلیل خرابی برد کولر گازی ریشه در نصب غیراصولی آن دارد. برخی نصب سیستم اسپلیت را خیلی ساده تلقی کرده و کاملاً غیرحرفه‌ای بدون در نظر گرفتن نکات اصولی آن را نصب می‌کنند. بی‌خبر از آنکه این نصب غیراصولی باعث فشار زیاد به قطعات خصوصاً برد کولر گازی خواهد شد. به عنوان مثال عدم نصب تراز کولر گازی مانع از عملکرد بهینه کمپرسور شده که علاوه بر آسیب بخش‌های مکانیکی ممکن است بخش‌های حساس الکتریکی مانند برد را تحت تأثیر قرار دهد.
پیشنهاد ویژه: خرید پایه کولر گازی
- نصب غیراصولی کولر گازی: اصلی‌ترین دلیل خرابی برد کولر گازی ریشه در نصب غیراصولی آن دارد. برخی نصب سیستم اسپلیت را خیلی ساده تلقی کرده و کاملاً غیرحرفه‌ای بدون در نظر گرفتن نکات اصولی آن را نصب می‌کنند. بی‌خبر از آنکه این نصب غیراصولی باعث فشار زیاد به قطعات خصوصاً برد کولر گازی خواهد شد. به عنوان مثال عدم نصب تراز کولر گازی مانع از عملکرد بهینه کمپرسور شده که علاوه بر آسیب بخش‌های مکانیکی ممکن است بخش‌های حساس الکتریکی مانند برد را تحت تأثیر قرار دهد.
- برق بی کیفیت: نوسانات برق یکی از مشکلات جدی حین کار با انواع سیستم‌های خانگی خصوصاً کولرهای گازی است. قاعدتاً کنترل نوسان برق در اختیار شما نیست، اما می‌توانید هوشمندانه به تقابل با آن بپردازید. منظور از نوسان برق کم و یا زیاد شدن متوالی سطح ولتاژ ۲۲۰ ولت AC است. در این صورت بخش‌های الکتریکی خصوصاً قطعات حساس برد اصلی کولر گازی آسیب می‌بینند. یک راهکار نصب کلید محافظ است که اگر چه در اولین موج نوسان بی‌تأثیر است؛ اما از تداوم تأثیر نوسان‌های پی‌درپی بر روی سیستم جلوگیری می‌کند. اگر نوسانات برق ساختمان شما زیاد است، توصیه می‌کنیم که از ترانس مستقلی در ساختمان خود استفاده کنید.
- سیم‌کشی غیراصولی: بسیاری از مشکلات اسپلیت خصوصاً همین خراب شدن برد کولر گازی ریشه در سیم‌کشی غیراصولی دارد. در این صورت یا اصولاً اتصالات اشتباه هستند و یا سیم‌کشی پرخطر است و احتمال اتصال کوتاه زیاد است. در هر صورت وجود سیم‌کشی غیراصولی کافی است تا با مشکلات بزرگ مانند خرابی برد کولر گازی مواجه شوید.
- کم توجهی برای سرویس به موقع کولر گازی: وقتی برای سرویس به موقع کولر گازی ساختمان خود اقدام نمی‌کنید، انتظار مشکلات بزرگ از قبیل خرابی کمپرسور، خرابی کندانسور و سوختن برد الکترونیکی را داشته باشید. سرویس‌های دوره‌ای برای بهینه کردن شرایط کار کولر گازی هستند. این در حالی است که عدم توجه به سرویس به موقع و یا سرویس نامناسب شرایط کار سیستم را دشوار کرده و مشکلات یکی پس از دیگری می‌آیند. البته توصیه می‌کنیم که برای انجام سرویس حتماً از مهارت افراد باتجربه، دوره دیده و مجاز برای انجام این کار استفاده کنید.
پیشنهاد ویژه: لوله مسی کولر گازی
برای رفع خرابی برد کولر گازی چکار کنیم؟
اگر با بررسی تمامی علایم به این نتیجه رسیده‌اید که برد کولر گازی خراب است، در اولین قدم با سرویس‌کاران حرفه‌ای تماس بگیرید. آنها شرایط را دقیق‌تر ارزیابی کرده و خرابی احتمالی را بررسی می‌کنند. اما در صورت خرابی برد کولر گازی باید آن را از سیستم جدا کرده و برای تعمیرات ارسال کنید. دقت کنید که لزوماً به دلیل هر خرابی برد کولر گازی نیاز به تعویض کامل برد ندارید. قاعدتاً همه خرابی‌ها تعمیر شدنی نیستند و باید برای تهیه یک برد جدید اقدام کنید.
در کل توصیه می‌کنیم که قبل از دست به کار شدن تعمیرکارها هزینه تعمیر برد را جویا شوید. شاید این هزینه آن‌قدر زیاد باشد که تعویض برد تصمیم منطقی‌تری به نظر آید. در پایان توصیه می‌کنیم که پیشگیری همیشه بهتر از درمان است. لذا با رعایت اصول نصب کولر گازی، توجه به سرویس‌های دوره‌ای و بهره‌مندی از سیستم‌های محافظ برق تا حد ممکن از خرابی برد کولر گازی جلوگیری کنید.